Ukrayna’nın Ünlü Karpat Dağları Doğa Katliamı ile Karşı Karşıyadır!

 

Bu haber başlığını görünce içim burkuldu.  

Karpat Dağları hakkında özet bir bilgiyle yazıma başlamak istiyorum. Karpat Dağları, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Polonya, Ukrayna ve Romanya olmak üzere beş ülkenin toprakları üzerinde yer almaktadır. Dağların uzunluğu yaklaşık 1500 km, ortalama genişliği 150 km’nin üzerindedir. 

Karpat Dağlarının meydana gelişi hakkında tahmin yapan araştırmacılar, dağların Alp Dağlarından daha önce teşekkül etmiş olabileceğini söylemektedirler. 

Doğu Avrupa’da bir dağ silsilesi olan Karpat Dağları, Viyana yakınlarında Bratislava’da başlayıp kuzeydoğuya doğru uzanarak Polonya’nın güneyinden ve Ukrayna’nın güneybatı kesiminden geçip güneydoğuya, Romanya topraklarında Ramnicu Sarat yakınlarında batıya kıvrılır ve Tuna üzerinde Demirkapı denilen bölgede son bulur. Macaristan'ı çok geniş ve açıktan çevreleyen bir yay biçimindedir. 

Yazımızda, Karpat Dağlarının Ukrayna topraklarında kalan kısmında yaşanan trajedilerden ve Ukrayna’nın Bulutlara Değen Dağları Karpatların güzelliklerinden kısaca bahsetmek istiyorum.  

Karpatlardaki meşe ormanları, UNESCO’nun insanlık mirası listesinde yer almaktadır. Fakat yazımın başlığında da belirttiğim gibi Batı Ukrayna’nın gözdesi Karpat dağları doğa katliamı ile karşı karşıyadırlar! 

İşte bir başka haber başlığı daha, “Karpatlar kel olmaya başladı! Bunu durduralım!” 

Havası ve muhteşem doğası ile ülkenin en güzel bölgelerinden Karpatlar’da ağaç kıyımı yaşanmaktadır. UNİAN haber ajansında yayınlanan bir habere göre, kesilen ağaçlardan sonra açığa çıkan ‘kel bölgeler’ artık 100 lerce hektarla ölçülmektedir! 

2019'daki yasadışı kesilen tomruk hacmi, 2018'den (17.7 bin metreküp) neredeyse yedi kat daha fazla olan 118 bin metreküpe yükseldi. 

Bu bilgi, Devlet Orman Kaynakları Ajansı başkanı Andriy Zablotsky, ajansın 2019 yılı faaliyetleri hakkındaki kamu raporunun sunumu sırasında açıklanmıştır! “2019'da orman koruma durumu büyük bir endişe oluşturmaktadır. Yasadışı tomruktan kaynaklanan hacimler ve kayıplar, 814 milyon Grivna tutarındadır (814 milyon Grivna, 210.953.874,60 Türk Lirasına tekabül etmektedir.) Ukrayna Devletinin toplam kaybı, 118 bin metreküple kritik bir seviyeye yükselmiştir” dedi. 

Zablocki'ye göre, en çok bu dönemde yasadışı tomrukçuluk kaydedildi. Geçen yıl Ajans, Kharkiv bölgesinde 51,7 milyon Grivna, Kherson bölgesinde 16,9 milyon Grivna ve Zhytomyr bölgesinde 5 milyon Grivna zarara uğradı. 

Uzmanlar bu miktarlarda ağaç kesiminin bölgedeki ekolojik hayatı geri dönülmez şekilde tehdit ettiğini bildirmektedirler. 

Bir başka haber; “Jitomir bölgesinde binlerce hektar ormanlık alan yangında yok oldu!” 

Jitomir Bölgesel Devlet İdaresi Başkanı Vitaliy Buneçko tarafından verilen bilgiye göre, 16 Nisan’da Jitomir bölgesinde çıkan yangın, neredeyse dört bin hektarlık ormanı tahrip etti ve yaklaşık 100 binaya zarar verdi. 

Yangının, 43 konut dışı ve 38 konut binasını tahrip ettiğini belirten Buneçko, yangında en çok etkilenen köylerin Nijnyaya Rudnya, Ostrov, Magdin ve Liçmaniy olduğunu belirtti. Yetkililer yaklaşık 50 kişiyi tahliye ederek komşu köylere yerleştirdiler. 

Ukrayna Devlet Acil Durum Basın Servisi, 18 Nisan günü yayınladığı mesajda, Vistupovitskiy köyü yakınlarındaki ormanlık alanda ve Rudnya köyü yakınlarında 2 bin hektarlık alanın yandığını bildirdi. Ayrıca Berejest köyü yakınlarındaki ormanlık alanda da neredeyse 700 hektarlık alan yandı. 

Yangında, 48 ton su kapasitesine sahip üç AN-32P uçağı dahil olmak üzere, yangının söndürülmesi için 655 kişi ve 108 araç görev yaptı. 

Ternopol bölgesinde, ulusal öneme sahip Çistilov ornitolojik rezervi yakınlarında da dün çıkan bir yangında 8 hektarlık bir alan yandı. Yangın söndürüldü. 

Bu arada, 18 Nisan sabahı itibariyle Çernobil bölgesinde, Korogodskiy, Lubyanskiy, Parişivskiy, Dityatkivskiy ve Denisovitskiy ormanlarında yangın söndürme çalışmaları devam etmektedir. 

Ukrayna Devlet Acil Durum Basın Servisi, yangının söndürüldüğünü ancak yanan bölgelerde ufak çaplı ateşler görüldüğünü kaydetti. 

Çernobil nükleer santralinin dışlama bölgesindeki devam eden yangın Pazartesi öğleden sonra itibariyle eski yerleşim yeri olan Pripyat’a ulaştı. 

Sadece bu birkaç habere baktığımızda bile içimiz kararmaktadır.  

Aslında ormanlar insanlığın ortak mirasıdır. Hangi ülkenin sınırları içerisinde yer alırsa alsın, bilinçli veya bilinçsizce ormanların yok edilmesi, genel olarak yeryüzünde ekolojik dengenin bozulmasına ve bunun sonucunda da insan, hayvan ve diğer bitkilerin yaşamlarını tehdit etmektedir.  

Çünkü ormanlar sadece tomruk deposu değildir. Ormanların yeryüzüne tomruk ihtiyacından çok daha önemli katkı ve faydaları bulunmaktadır. Önceleri yalnızca odun hammaddesi olarak yani ekonomik fonksiyonları açısından değerlendirilen ormanlar, günümüzde daha çok ekolojik ve sosyal fonksiyonları itibariyle değerlendirilmektedir. 

Ormanlar, bitkiler ve hayvanlar için doğal bir su şebekesi gibidirler. Kar ve yağmur biçimindeki yağışları, yaprakları, dalları, gövdesi ve kökleri ile tutarak, selleri ve taşkınların oluşmasını önlerler. Ayrıca yer altı sularının oluşmasına yardım ederler. Ormansız alanlarda yağışların % 56'sı yüzeysel akışa gider. Ancak % 44'ü toprağa sızar. Ormanlık bir alanda ise yüzeysel akış % 18'dir. Kalan % 82 oranındaki su toprağa sızarak yeraltı sularını zenginleştirir. 

Yeşil ne kadar güzel bir renktir değil mi? Hatta bazı uzmanlar, yeşilin rahatlatan ve huzur veren bir renk olduğunu söylerler. Yeşilin kaynağı ağaçlar ve ağaçların evleri ormanlardır tabii ki. Ormanların insan hayatındaki önemi oldukça fazladır. Ormanı, yeşili sevmeyen var mıdır acaba, hiç sanmıyorum. 

Herkesin de bildiği gibi ormanların sayılamayacak kadar çok faydaları vardır. Şimdi aklı başında herkesin bildiği konuları burada tekrar etmenin gereksiz olduğunu düşündüğümden sadece bu konuyla ilgili şunları söylemek istiyorum: Bilinçsizce veya kaçak olarak ormanlardan ağaç kesmek ya da yakarak, tarım veya iskân alanı oluşturmak, yeryüzüne, gelecek nesillere ve diğer bitki ve hayvan türlerine karşı işlenmiş, affedilemez büyük bir suçtur!  

SONRAKİ YAZIMDA, Ukrayna’nın Bulutlara Değen Dağları Karpatların Harika Güzelliklerinden Bahsedeceğim. 

Irıyna Agafonova